Nużyca u psów – choroba skóry, którą warto znać

Nużyca to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych u psów. Chorobę tę wywołuje roztocz Demodex canis, który bytuje w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych skóry. Pasożyt ten jest naturalnym mieszkańcem skóry zdrowych psów, jednak w sprzyjających warunkach może się nadmiernie rozmnażać, prowadząc do poważnych zmian skórnych. Nużyca nie jest chorobą zakaźną dla ludzi ani innych zwierząt, ale jej leczenie może być długotrwałe i wymagające. W tym artykule omówimy przyczyny, objawy, metody diagnostyki, sposoby leczenia oraz profilaktykę tej choroby.

Przyczyny nużycy u psów

Nużyca rozwija się, gdy układ odpornościowy psa nie jest w stanie kontrolować populacji nużeńców. U zdrowych zwierząt pasożyt ten nie powoduje problemów, jednak u psów o osłabionej odporności może dojść do jego nadmiernego namnażania.

Najczęstsze przyczyny rozwoju nużycy to:

Wrodzone niedobory odporności – nużyca często występuje u młodych psów, których układ immunologiczny nie jest jeszcze w pełni rozwinięty.
Choroby osłabiające odporność – nowotwory, cukrzyca, zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy) oraz inne przewlekłe schorzenia mogą zwiększać ryzyko zachorowania.
Stres i niedożywienie – nieprawidłowa dieta, warunki życia oraz silny stres mogą negatywnie wpływać na układ odpornościowy, sprzyjając rozwojowi nużycy.
Leki immunosupresyjne – długotrwałe stosowanie kortykosteroidów lub innych leków osłabiających odporność może prowadzić do rozwoju choroby.

Niektóre rasy psów są bardziej podatne na nużycę, co wskazuje na uwarunkowania genetyczne choroby. W grupie ryzyka znajdują się m.in. buldogi francuskie, mopsy, shar-peie, dalmatyńczyki oraz owczarki niemieckie.

Rodzaje nużycy

Nużyca może przybierać różne postacie kliniczne, w zależności od stopnia zaawansowania i lokalizacji zmian skórnych. Wyróżnia się trzy główne formy choroby:

Nużyca miejscowa – ograniczone zmiany skórne, zwykle pojawiające się na pysku, wokół oczu i na kończynach. W tej postaci choroba często ustępuje samoistnie u młodych psów.
Nużyca uogólniona – zmiany skórne obejmują większe obszary ciała, często towarzyszą im wtórne infekcje bakteryjne i stan zapalny skóry. Ta forma wymaga długotrwałego leczenia.
Nużyca postaci krostkowej – najcięższa postać choroby, prowadząca do rozległych ropnych stanów zapalnych skóry, gorączki i ogólnego osłabienia psa. Wymaga intensywnej terapii.

Objawy nużycy u psów

Nużyca może mieć różne objawy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Najczęstsze symptomy to:

Łysienie – początkowo w niewielkich, okrągłych obszarach, z czasem obejmujące większe partie ciała.
Przebarwienia skóry – skóra w miejscach zakażenia staje się ciemniejsza i pogrubiona.
Łuszczenie i łojotok – nadmierna produkcja łoju i łupież.
Stan zapalny skóry – zaczerwienienie, obrzęk oraz grudki i krosty w zaawansowanej postaci choroby.
Świąd – choć nie jest charakterystyczny dla nużycy, może pojawić się w wyniku wtórnych infekcji bakteryjnych.

Jeśli choroba nie zostanie w porę zdiagnozowana i leczona, może prowadzić do znacznego pogorszenia kondycji skóry oraz ogólnego osłabienia organizmu psa.

Jak diagnozować nużycę?

Diagnoza nużycy opiera się na badaniach dermatologicznych. Najczęściej stosowane metody to:

Badanie zeskrobin skóry – pobranie próbki naskórka i analiza pod mikroskopem w celu wykrycia pasożytów.
Badanie trichoskopowe – analiza włosów w poszukiwaniu nużeńców.
Badania dodatkowe – w przypadku uogólnionej nużycy mogą być zalecane badania krwi w celu oceny funkcjonowania układu odpornościowego.

Jak leczyć nużycę u psa?

Leczenie nużycy zależy od jej postaci i stopnia zaawansowania. W przypadku łagodnych zmian miejscowych choroba może ustąpić samoistnie, ale w cięższych przypadkach konieczna jest interwencja weterynaryjna.

Terapia farmakologiczna

Leki przeciwpasożytnicze – stosowane miejscowo (maści, żele) lub ogólnoustrojowo (tabletki, zastrzyki). Najczęściej używa się preparatów zawierających iwermektynę, fluralaner, selamektynę lub moxidektynę.
Szampony lecznicze – stosowanie preparatów przeciwpasożytniczych i antyseptycznych pomaga w regeneracji skóry i eliminacji bakterii.
Antybiotyki – w przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych stosuje się antybiotykoterapię.
Leki wzmacniające odporność – wspomagają organizm psa w walce z chorobą.

Leczenie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, a jego skuteczność zależy od stanu zdrowia psa i systematyczności w podawaniu leków.

Jak zapobiegać nużycy?

Chociaż całkowite zapobieganie nużycy nie jest możliwe, można znacząco zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia, stosując odpowiednie środki profilaktyczne:

Właściwa dieta – pełnowartościowe żywienie wspiera odporność psa.
Unikanie stresu – psy narażone na stres są bardziej podatne na rozwój choroby.
Regularne kontrole weterynaryjne – szybkie wykrycie problemu zwiększa skuteczność leczenia.
Odpowiednia higiena i pielęgnacja skóry – częste kąpiele, kontrola sierści i stosowanie preparatów wzmacniających skórę.

Nużyca u psów to choroba, której nie można bagatelizować. Choć pasożyt Demodex canis jest naturalnym mieszkańcem skóry, jego nadmierne namnażanie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Szybka diagnoza, skuteczne leczenie oraz dbałość o odporność psa to kluczowe czynniki w walce z nużycą. Właściwa opieka i profilaktyka pozwolą zminimalizować ryzyko nawrotów oraz zapewnią psu zdrową skórę i komfortowe życie.